Mustafa Armağan’dan tarihçiye notlar 2

Rilke, “İnsanlar bir yerde toplandığı zaman, ağlayan çocuk değil başında toplanan kalabalık dikkat çeker” der. Tarih, olayın kendisini anlamaya bizi çekmeli. Fakat tuzaklar engeller var. Mesela Malazgirt Savaşı’nı bize kim anlatır? Ya Bizans ya Arap kaynakları.   İslam’da tarih ilmi, hadis ilminden doğmuştur. Cerh ve tadil. İslam kaynakları Batı kaynaklarına göre daha çok sorgular. Batıda hikâye şeklindedir. Hadis ilminin titizliğiyle tarih ilmi oluşmuştur (İbn-i Haldun). Bize aktaranlardan gelen birtakım sıkıntılar her zaman olacaktır.   Tarihçi bahçıvan gibi olmalı, güzel çiçeklerin yanında zehirli otlar da olacaktır, itina göstermeli. Bilinçsiz engellerin yanında, bilinçli yapılmış çarpıtılmış bilgiler bizi yanıltmamalı asıl sıkıntı bu.   Tarihten bizi uzaklaştıran doğal ve yapay etkenler var.   Yakın tarih ve Osmanlı tarihiyle ile ilgili yalancı tarihin falsolarını deşifre etmekle uğraşıyorum, bitmiyor yenileri uyduruluyor.   Bilgi sahibi değilseniz bile muhakeme gücünüzü (mantıklı analiz) kullanın sonra vak’a bazında olgusal araştırma yapın.